Co kontroluje inspekcja transportu drogowego?

Transport to nieodłączna część dzisiejszego świata, nic więc dziwnego, że ruch na drogach stale się zwiększa. Taka sytuacja sprawia, że coraz trudniej jest zadbać o bezpieczeństwo na drogach, z tego też względu tak ważną rolę odgrywają różnego rodzaju organy, która kontrolują kierowców i dbają o to, aby ruch drogowy był w pełni bezpieczny i uporządkowany. Jednym z takich organów jest Inspekcja Transportu Drogowego, która powstała głównie z myślą o kontroli kierowców oraz firm transportowych działających w tej branży.

Warto więc wiedzieć czym tak dokładnie jest Inspekcja Transportu Drogowego, jakie uprawnienia ma ten organ kontrolny i czy może on karać kierowców lub przedsiębiorców, którzy nie stosują się do ogólnie przyjętych przepisów i zasad obowiązujących w branży transportowej oraz w ruchu drogowym?

Czym jest Inspekcja Transportu Drogowego?

Utworzenie Inspekcji Transportu Drogowego było wymogiem, który nałożyła Unia Europejska na państwa członkowskie. W Polsce urząd ten został powołany w 2001 roku w celu zwiększenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym przy jednoczesnym zapewnieniu uczciwej konkurencji w branży transportowej. Jest to wyspecjalizowana, umundurowana i uzbrojona formacja kontrolna, która została powołana na mocy ustawy z dnia 6 września 2001 roku o transporcie drogowym. Zajmuje się ona kontrolą i zapewnienie przestrzegania przepisów prawnych zawartych w ustawie z dnia 6 września 2001 roku o transporcie drogowym, przepisów międzynarodowych w zakresie przewozu drogowego wykonywanego przy pomocy pojazdów samochodowych oraz przepisów o ruchu drogowym.

Jakie uprawnienia ma Inspekcja Transportu Drogowego?

Początkowo uprawnienia ITD były dość ubogie, jednak w kolejnych latach stopniowo je rozszerzano. Obecnie Inspekcja Transportu Drogowego to organ odpowiedzialny za kontrolę i zapewnienie przestrzegania przepisów prawnych w transporcie drogowym. ITD ma uprawnienia do kontrolowania pojazdów poruszających się po drodze, którymi mogą być zarówno pojazdy przewożące jakieś towary, ludzi jak i zwykłe samochody osobowe.

Kontrolę przeprowadza zawsze uprawniony i wykwalifikowany inspektor, który posiada charakterystyczne umundurowanie. Kierowcy mogą zostać poddani kontroli w wyniku:

  • nieprzestrzegania przepisów ruchu drogowego,
  • podejrzenia, że kierujący samochodem jest w stanie nietrzeźwości, w stanie po spożyciu alkoholu lub pod wpływem różnego rodzaju środków o podobnym działaniu.

Przyczyną kontroli może być również rutynowe działanie, które bardzo często realizowane jest na polskich drogach, w celu podniesienia poziomu bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Podczas kontroli na drodze inspektor ITD może sprawdzić wszelkie dokumenty kierowcy, kartę kierowcy, tachograf, masę pojazdu, nacisk osi, wymiary czy nawet samodzielnie kierować pojazdem w celu sprawdzenia jego rzeczywistego stanu technicznego.

Inspektor ma również prawo do wylegitymowania kierowcy oraz innych osób, przesłuchania świadków, zabezpieczenia niezbędnych dowodów w danej sprawie czy też zastosowania środków przymusu bezpośredniego, a nawet broni.

Ponadto Inspekcja Transportu Drogowego może również przeprowadzać kontrolę w siedzibie firmy transportowej. W takim przypadku kontrola wygląda zupełnie inaczej, a przedsiębiorca zostaje odpowiednio wcześnie poinformowany o zamiarze kontroli przed ITD. Powodem kontroli siedzibie firmy może być naruszenie przepisów przez kierowcę pracującego dla danej firmy, zgłoszenie z innego organu, donos czy też rutynowe działanie. W tym przypadku kontroli podlega wszelkiego rodzaju dokumentacja, czyli m.in.:

  • wykresówki,
  • dane cyfrowe z tachografów,
  • karty kierowcy,
  • uprawnienia kierowcy,
  • orzeczenia lekarskie,
  • licencje,
  • zaświadczenia,
  • umowy,
  • wykaz posiadanych samochodów,
  • ubezpieczenie OC

i wiele więcej.

Czy Inspekcja Transportu Drogowego może nakładać kary?

Inspekcja Transportu Drogowego ma obecnie bardzo wiele uprawnień, które pozwalają jej na skuteczne kontrolowanie zarówno kierowców jak i firm transportowych. Jednak oprócz tego organ ten może również nakładać kary w przypadku, gdy kierowcy lub przedsiębiorcy nie stosują się do ogólnie przyjętych przepisów prawnych.

Kierowca może dostać mandat za nieprzestrzeganie przepisów ruchu drogowego, przepisów czasu pracy, dopuszczalnych wymiarów i wagi pojazdu, prowadzenia samochodu pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających i innych tego typu sytuacji. Przedsiębiorcy zostają ukarani mandatami najczęściej w przypadku braków w dokumentacji, niekompletnych wykresu według niepełnych danych cyfrowych, braku licencji na wykonywanie przewozów drogowych, unikanie kontroli ITD i wiele więcej.