Szkło – niezwykłe zastosowanie

Szklane kieliszki

Historia ludzkości od najdawniejszych czasów związana była z przemysłem szklanym. Pierwsze ośrodki zajmujące się produkcją szkła powstały bowiem w czasach niepodzielnych rządów największych starożytnych Cywilizacji – Mezopotamii i Egiptu, blisko 3000 lat przed narodzeniem Chrystusa. Pierwsze polskie, a właściwie słowiańskie wyroby szklane datowane są natomiast na przełom Xi XI wieku naszej ery.
Późniejszy rozkwit tejże gałęzi przemysłu zawdzięcza się powstałym w początkach XIX wieku włoskim hutom szkła, produkującym początkowo lustra oraz, w nieco późniejszym okresie także niebanalne ozdoby i komplety zastawy stołowej. Od tego czasu szkło stało najpowszechniejszym materiałem, występującym w każdej niemalże dziedzinie życia i przemysłu.

Obecnie, dzięki znacznemu postępowi i rozwojowi technicznemu produkuje się szkło maszynowo. Do pionierów na międzynarodowym rynku szklarskim należą niewątpliwie kraje wysoko rozwinięte, takie jak Japonia, Stany Zjednoczone, Rosja, Francja oraz Niemcy. Tamtejsze huty zajmują się produkcją różnego rodzaju szklanych akcesoriów, wyposażenia oraz nieprzeciętnej urody ozdób i dekoracji. Warto zatem, przy okazji zagranicznej wycieczki nabyć nietuzinkowy, charakterystyczny szklany suwenir.Niezwykłe szkło

Jednakże, czym w istocie jest szkło? Niczym innym, jak specyficzną substancją, będącą mieszaniną kwarcowego piasku, wapnia i sody. Swoje, zbliżone do struktury ciała stałego właściwości zawdzięcza przede wszystkim specjalistycznej obróbce, obejmującej roztapianie w niezwykle gorącej temperaturze oraz, następujące zaraz po ukształtowaniu w odpowiednią formę –  chłodzenie. Każdy z nas doskonale zna cechy charakterystyczne szkła. Niejednokrotnie przecież zdarzyło się nam rozbić delikatny i kruchy szklany przedmiot bądź co gorsza, szybę albo też puszczać tak zwane “zajączki”, będące dowodem na to, że szklane powierzchnie z jednej strony przepuszczają znaczną ilość światła, jakkolwiek mogą też odbijać promienie słoneczne.

Dobrze znane i bardzo popularne, w szerokim spektrum wykorzystywane szkło to niewątpliwie jeden z najbardziej eleganckich i klasycznych materiałów współczesnego przemysłu i… kultury. Zarówno przedmioty codziennego użytku, takie jak na przykład naczynia, jak i wykonane z barwionego szkła, różnorodne, dekoracyjne w swoich formach ozdoby i elementy wyposażenia, stanowią nieodłączny składnik naszego życia. W swoim najbliższym otoczeniu znajdziemy przecież całe mnóstwo szklanych rzeczy, zarazem funkcjonalnych i praktycznych, jak i jedynie spełniających zadania natury czysto estetycznej lub – leczniczej, jak w przypadku najzwyklejszych okularów korekcyjnych. Ciekawym rozwiązaniem wydaje się być obdarowanie prezentami ze szkła – mogą to być na przykład kieliszki.

Barwione, kolorowe szkło powstaje dzięki dodawaniu do podstawowej masy szklanej domieszek w postaci różnorodnych związków metali ciężkich. Substancje te nadają określone zabarwienie płynnemu jeszcze, naturalnie bezbarwnemu szkłu. Rodzaj i natężenie koloru zależy natomiast w głównej mierze od proporcji zastosowanej mieszanki chemicznej.

Kolorowe szkło używane jest głównie do produkcji wszelkiego rodzaju ozdób i elementów dekoracyjnych. Świetnym przykładem mogą być tutaj popularne, wszystkim doskonale znane bombki choinkowe. Zastosowane do ich wytwarzania różnorodne barwniki skutecznie ozdabiają przecież bożonarodzeniowe drzewka.

Równie dobrze barwione szkło może zostać wykorzystane do stworzenia niepowtarzalnych elementów z dmuchanego szkła. Ta wielce artystyczna metoda w połączeniu z szeroką gamą kolorystyczną daje nieprzeciętne efekty w produkcji wszelkiego rodzaju elementów wystroju. Wielobarwne wazony, misy czy patery nie tylko będą niezwykle estetycznym wyposażeniem każdej kuchni, lecz także doskonale spełnią swoją praktyczną funkcję. Podobnie rzecz się ma w przypadku kreatywnego projektowania szklanych abażurów czy kloszy do lamp. Zabawione różnymi substancjami szkło nadaje w takich przypadkach światłu niepowtarzalnego, intymnego nastroju, wprowadzającego do każdego wnętrza przytulnego ciepła.

Najpopularniejszymi, używanymi do barwienia przezroczystego pierwotnie szkła są specyficzne substancje chemiczne odpowiedzialne za nadanie odpowiedniej barwy. Dla uzyskania konkretnego koloru stosuje się związki takich pierwiastków jak na przykład:
– zieleń: żelazo połączone ze związkami chromu
– żółć: siarka, kadm, tytan, srebro, cer
– czerwień: miedź metaliczna, selen, antymon, metaliczne złoto
– róż: chlorek złota, selen
– fiolet: mangan, selen
– odcienie błękitu: miedź i kobalt w różnych proporcjach
– brąz: żelazo, mangan, koks, grafit
– czerń: mangan i kobalt w dużych ilościach
– biel: flourokrzemian sodu, arszenik, fluoryt, kriolit

Dodatkowo, by uczynić bezbarwne szkło przydymionym, stosuje się do jego zabarwiania różnego rodzaju związki niklu z domieszkami manganu i żelaza. Inne, bardziej skomplikowane mieszanki związków chemicznych i pojedynczych pierwiastków barwią szkło także na odmienne, bardziej wyrafinowane odcienie.

Warto zaznaczyć, że szkło kolorowe idealnie spisuje się z połączeniu z promieniami światła, nie tylko zresztą słonecznego. Załamuje i odbija część wiązek, powodując niezwykłej urody odblaski i refleksy. Dlatego też z tego typu szkła wykonuje się sakralne bądź jedynie dekoracyjne witraże, będące niezastąpioną ozdobą najzwyklejszego nawet, domowego okna