Lekomania jest uzależnieniem od leków. Nałóg ten, podobnie do alkoholizmu czy narkomanii, może powodować zmiany zachowania uzależnionej osoby i prowadzić do wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych, a także społecznych. Lekomania wiąże się także z niebezpieczeństwem przedawkowania, które może skutkować zatruciem organizmu, a nawet śmiercią.

Dlaczego dochodzi do nadużywania leków?

Do nadużywania leków dochodzi z różnych, w znacznym stopniu zindywidualizowanych powodów. Często uzależnienie rozwija się w związku ze złą decyzją lekarza – przepisaniem pacjentowi zbyt dużej dawki leku lub wdrożeniem długotrwałej terapii z wykorzystaniem środka farmaceutycznego o właściwościach uzależniających. Lekomania rozwija się najczęściej u osób, które cierpią z powodu depresji, zaburzeń lękowych, nerwicy, psychozy oraz zaburzeń somatyzacyjnych.

Jakie leki są najczęściej nadużywane?

Istnieje wiele legalnych farmaceutyków, zarówno ogólnodostępnych, jak i przepisywanych na receptę, które mogą powodować uzależnienie. Do najczęściej nadużywanych leków zaliczają się:

• środki nasenne i uspokajające,
• leki o działaniu przeciwdepresyjnym,
• leki przeciwbólowe,
• suplementy diety,
• preparaty odchudzające,
• środki dopingujące,
• leki hormonalne.

Największe ryzyko rozwoju dependencji związane jest z zażywaniem leków przeciwbólowych posiadających w składzie substancje psychoaktywne, takie jak opioidy, barbiturany i benzodiazepiny, które wykazują silne działanie uzależniające.

Negatywne skutki nadużywania leków

Wśród negatywnych skutków nadużywania leków można wymienić wystąpienie objawów abstynencyjnych w wypadku odstawienia substancji uzależniającej, ogólne wyniszczenie organizmu, a także szkody dla życia społecznego.

▪ Wystąpienie objawów abstynencyjnych

Objawy abstynencyjne w przypadku lekomanii są zbliżone do tych występujących przy uzależnieniu od narkotyków oraz alkoholu. Do ich wystąpienia dochodzi najczęściej po upływie od 10 do 48 godzin od przyjęcia ostatniej dawki leku. Są to przede wszystkim takie objawy psychologiczne i emocjonalne, jak:

• zaburzenia snu – bezsenność lub nadmierna senność,
• obniżenie koncentracji,
• uczucie niepokoju,
• nerwowość,
• płaczliwość,
• obniżenie nastroju,
• stany depresyjne,

a także różnorodne objawy fizyczne, przede wszystkim:

• zawroty i bóle głowy,
• drżenie kończyn,
• nadmierne zmęczenie,
• dreszcze,
• bóle brzucha,
• mdłości i wymioty,

W wypadku silnego uzależnienia od leków w przebiegu zespołu abstynencyjnego mogą również wystąpić halucynacje, omamy, urojenia, fobie oraz ataki paniki.

▪ Wyniszczenie organizmu

Osoba uzależniona od leków z biegiem czasu zaczyna uodparniać się na działanie substancji aktywnych środków farmaceutycznych. Powoduje to konieczność zażywania coraz większych dawek leku w celu uzyskania wcześniejszych efektów. Wysokie stężenie środków farmaceutycznych w ciele człowieka prowadzi do zachwiania równowagi metabolicznej i uszkodzenia poszczególnych układów (nerwowego, trawiennego, krwionośnego), prowadząc do stopniowego wyniszczania całego organizmu.

▪ Szkody dla życia społecznego

Lekomania, podobnie do innych uzależnień, powoduje poważne szkody w życiu społecznym człowieka. Prowadzi do nadwyrężenia lub całkowitego zerwania więzi z bliskimi, problemów w pracy, a często również jej utraty, popadnięcia w długi i pogłębiającego się wykluczenia społecznego. Osoby uzależnione od leków często popadają w konflikty z prawem, zdarza się również, że w wyniku długów tracą dach nad głową i stają się bezdomne.

Jak zaprzestać przyjmowania leków?

By uwolnić się od uzależnienia, należy zrezygnować z przyjmowania powodujących dependencję środków farmaceutycznych. Może to jednak powodować wystąpienie objawów abstynencyjnych, które nie tylko prowadzą do ponownego zażycia leków, lecz stanowią potencjalne zagrożenia dla życia i zdrowia. Najlepszym sposobem na zwalczenie nałogu jest więc skorzystanie z pomocy profesjonalistów i udanie się do ośrodka terapii uzależnień, który oferuje leczenie lekomanii. Im szybciej uzależniona osoba zda sobie sprawę z posiadanego problemu i zdecyduje się na specjalistyczną terapię, tym mniejsze będą skutki uboczne nadużywania leków i tym skuteczniejsze okaże się wdrożone leczenie.

Leczenie uzależnień mieszkańców Bielska

Osoby, które zmagają się z uzależnieniem od leków, zachęcani są do podjęcia terapii odwykowej w Ośrodku Terapii Uzależnień FreeDom. Placówka oferuje leczenie uzależnień mieszkańców Bielska oraz wsparcie wykwalifikowanych i doświadczonych lekarzy i terapeutów, którzy przygotują odpowiedni program leczenia i pomogą wyjść z nałogu. W trakcie terapii pacjenci uczestniczą w indywidualnych oraz grupowych sesjach terapeutycznych, w trakcie których uczą się zwalczać pokusy, równocześnie budując poczucie własnej wartości i pozytywne nastawienie do świata.