Zakłady tokarskie przeżywają już od wielu lat prawdziwe oblężenie. Nieustannie rozwijający się przemysł maszynowy i stałe zapotrzebowanie na trwałe i precyzyjnie wykonane elementy sprawiło, że na rynku pojawia się dziś coraz więcej ofert pracy dla wykwalifikowanych tokarzy zdolnych do obsługi najbardziej zaawansowanych tokarek. Samo toczenie metali to już dość skomplikowane i wyspecjalizowane zadanie, jednak zakłady tokarskie bardzo często dorzucają do swoich usług również szlifowanie, dzięki któremu są w stanie zapewnić swoim klientom pełen pakiet usług obróbki metali i tworzyw sztucznych. Na czym dokładnie polegają jednak zadania zakładów tokarskich i jakie maszyny są w tym celu przez tokarzy wykorzystywane?

Nadawanie kształtu

Pierwszym i podstawowym zadaniem zakładów tokarskich jest formowanie elementów zamówionych przez klienta do odpowiedniego kształtu. Już sama nazwa „toczenie” sugeruje, że powstałe po obróbce przedmioty to przede wszystkim wszelkiego rodzaju tubki, wałki, walce i stożki, a więc powierzchnie zaokrąglone. To, jaki kształt osiągnie ostateczny produkt zależy jednak od zamówienia klienta – większość nowoczesnych zakładów tokarskich posiada tak wyspecjalizowane zaplecze maszynowe, by swoim klientom zapewnić jak najbardziej kompleksową obsługę.

Docinanie do pożądanego rozmiaru

Zarówno klienci przemysłowi, jak i ci korzystający z usług zakładu tokarskiego dla potrzeb indywidualnych dostarczają tokarzowi dokładnie określone parametry dla toczonych elementów. Tylko na ich podstawie możliwe będzie odpowiednie ustawienie maszyn tokarskich, a więc i poprawne wykonanie zlecenia. Po nadaniu odpowiedniego kształtu toczonym elementom nadchodzi czas docinania ich do pożądanego rozmiaru. Urządzenia tokarskie pozwalają tak obrobić dany produkt, by efekt końcowy w stu procentach spełniał wymagania klienta. Zarówno kształt jak i rozmiar są w przypadku wielu elementów niezwykle istotne – większość przemysłów wykorzystujących elementy toczone to bardzo precyzyjne zakłady produkcyjne. Odpowiednia wielkość komponentów jest tu kluczowa do poprawnego działania wielu maszyn.

Wykańczanie i szlifierka

Z tego samego powodu istotny jest też ostatni element pracy zakładów tokarskich, jakim jest wykańczanie toczonych elementów. Odpowiednio ukształtowany i przycięty element należy bowiem wygładzić tak, by jego powierzchnia była jak najmniej chropowata, a kanty nie były ostre i nierówne. W znacznej większości elementy metalowe poddaje się więc skrawaniu. W procesie wykańczania używa się więc zarówno ściernic (służących do skrawania), jak i szlifierek polerujących powierzchnię elementów metalowych. Co więcej, większość zakładów tokarskich ma na swoim wyposażeniu również maszyny szlifierskie pozwalające na gładzenie płaskich powierzchni, a wiec możliwe jest zlecenie samego wykończenia części nie będących koniecznie walcowatymi bryłami. Do szlifowania wykorzystywane są materiały takie jak diament, korund oraz węgliki krzemu – niezwykle twarde, ścierne materiały, które są w stanie wygładzić powierzchnię metali.

Maszyny wykorzystywane w zakładzie tokarskim

Choć wiele zakładów przemysłowych posiada własny warsztat tokarski odpowiedzialny za czasowe wykonywanie niezbędnych podczas produkcji komponentów, wielu przedsiębiorców korzysta z usług zewnętrznych zakładów tokarskich. Miejsca takie muszą być zatem odpowiednio wyposażone – profile klientów pojawiających się w zakładach tokarskich są naprawdę różne, a więc i ich zamówienia będą bardzo różnorodne. Przemysł tokarski to dziś wiele wyspecjalizowanych maszyn przystosowanych do obsługi przedmiotów każdego gabarytu. Mamy tu więc tokarki uchwytowe, przeznaczone do obróbki przedmiotów umieszczanych na uchwycie wrzeciona (w tym tokarki poziome pozwalające na obróbkę wieloma narzędziami jednocześnie, oraz tokarki pionowe, zapewniające maszynie lepszy dostęp do przedmiotu), tarczowe, służące do obróbki przedmiotów o dużej średnicy i małej wysokości, oraz karuzelowe. Tokarki tarczowe wykorzystywane są między innymi podczas wykonywania tarcz i kół pasowych i zamachowych. Tę grupę maszyn również można podzielić na poziome oraz pionowe. Tokarki tarczowe pionowe to właśnie tokarki karuzelowe, służące do obsługi wielkogabarytowych elementów metalowych i żeliwnych, których waga może dochodzić nawet do 25 ton! Maszyny te nie są zbyt wysokie, a ich główną zaletą jest właśnie możliwość toczenia przedmiotów o dużej średnicy.

Artykuł powstał we współpracy z firmą HydroFeed,

która już od lat świadczy dla swoich klientów usługi związane z tokarstwem.